T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2015/7075
K. 2017/51
T. 16.1.2017
DAVA : Davacı, ihbar tazminatı, sözleşmeden kaynaklı tazminat ile
demirbaş iade etmemesi nedeniyle oluşan zararının ödetilmesine karar
verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş
olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor
dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : A ) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı işveren vekili, davalının davacı şirkette 02/09/2005 –
17/11/2009 tarihleri arasında çalıştığını, 19/10/2009 tarihinde verdiği
dilekçeyle 14/12/2009 tarihinde istifa yoluyla görevden ayrılacağını
bildirdiğini, davacı şirketten 14/12/2009 tarihinde ayrılacağını bildirmesine
rağmen 17/11/2009 tarihinden itibaren işe gelmemeye başladığını ve zimmetli
olan demirbaşları şirket yönetime teslim etmediğini, davacı şirketin zararın
doğmasına sebep olduğunu, bu nedenle davacı şirketin, çalışanın hizmet
sözleşmesini haklı nedenlerle feshettiğini, davacının ihbar önellerine
uymadığını, davalı işçiye sağlık hizmeti nedeni ile devamlı eğitim verildiğini,
eğitim gideri yapıldığını, davalının sözleşmeye aykırı davrandığını, bu nedenle
sözleşmeden doğan tazminat alacağı olduğunu beyan ederek, ihbar tazminatı,
sözleşme tazminatı ve demirbaşların teslim edilmemesi nedeni ile doğan zararın
davalı işçiden tahsilini talep etmiştir.
B ) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı işçi vekili, davacı işverenin haklı fesihten
sözettiğini, bu durumda ihbar isteyemeyeceğini, demirbaşların teslim
edildiğini, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
C ) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davalının davacı
şirkette çalıştığı, davalı işçinin geçerli bir nedeni olmaksızın ve ihbar
önellerine uymaksızın işi bıraktığı, bundan dolayı davacı şirketin ihbar
tazminatına hak kazandığı, ayrıca taraflar arasında yapılan sözleşme gereği
davalı işçinin iş akdinin geçerli ve haklı bir neden olmaksızın feshetmesi
halinde son üç yılın eğitim giderlerinin davacı şirketçe istenebileceği karara
bağlandığı, aldırılan bilirkişi raporunda davacının hak ettiği alacak
miktarlarının İş hukuku ilkeleri çerçevesinde usulünce ve gerekçeleri de
belirtilerek gösterildiği, hesaplama yönteminin mahkememizce de benimsendiği,
bilirkişinin tarafsızlığına ilişkin taraf vekillerince bir iddianın ortaya
atılmadığı rapora yapılan eleştirilerin teknik boyutta kaldığı bu yönü ile
mevcut raporun hüküm vermeye yeter nitelikte olduğu sonucuna varıldığı
gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, ihbar tazminatı ve sözleşmeden
kaynaklanan zarar alacağının davalı işçiden tahsiline karar verilmiştir.
D ) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E ) Gerekçe:
1. İhbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmesini haklı bir
neden olmaksızın ve usulüne uygun bildirim öneli tanımadan fesheden tarafın,
karşı tarafa ödemesi gereken bir tazminattır. Buna göre, öncelikle iş
sözleşmesinin Kanunun 24 ve 25 inci maddelerinde yazılı olan nedenlere
dayanmaksızın feshedilmiş olması ve 17 nci maddesinde belirtilen şekilde
usulüne uygun olarak ihbar öneli tanınmamış olması halinde ihbar tazminatı
ödenmelidir. Yine haklı fesih nedeni bulunmakla birlikte, işçi ya da işverenin
26 ncı maddede öngörülen hak düşürücü süre geçtikten sonra fesih yoluna
gitmeleri durumunda, karşı tarafa ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü doğar.
İhbar tazminatı, iş sözleşmesini fesheden tarafın karşı
tarafa ödemesi gereken bir tazminat olması nedeniyle, iş sözleşmesini fesheden
tarafın feshi haklı bir nedene dayansa dahi, ihbar tazminatına hak kazanması
mümkün olmaz.
Somut uyuşmazlıkta 02.09.2005 tarihinde işe başlayan davalı
işçi, 19.10.2009 tarihli dilekçe ile önel vererek 14.12.2009 tarihinde iş
sözleşmesinin sona ereceğini bildirmiştir. Ancak davalı önel içinde 17.11.2009
tarihinden sonra devamsızlık yapmış ve davacı işveren devamsızlık nedeni ile
davalının iş sözleşmesini 01.12.2009 tarihinde feshetmiştir. Davacı işveren iş
sözleşmesini devamsızlık nedeni ile haklı olarak feshettiğini iddia etmiş ve
buna ilişkin belgeleri sunmuştur. Somut uyuşmazlıkta iş sözleşmesinin
devamsızlık nedeni ile işveren tarafından haklı nedenle feshinden söz
edilmelidir. Haklı nedenle de olsa iş sözleşmesini fesheden davacı işveren
ihbar tazminatı talep edemez. İhbar tazminatının reddi gerekirken kabulü
hatalıdır.
2. Davacı işveren ayrıca aralarındaki sözleşme hükmüne
dayanarak eğitim gideri karşılığı sözleşmedeki tazminatı talep etmiş, mahkemece
son üç yılda yapılan eğitim gideri sözleşmeden kaynaklanan zarar olarak kabul
edilmiş ve hüküm altına alınmıştır.
İşçiye işverence verilen eğitim, işçinin iş yerinde mal ve
hizmet üretimine katkı sağlanması sebebiyle işveren yararına olmakla birlikte,
verilen eğitim sayesinde işçi daha nitelikli hale gelmekte ve ileride daha
kolay iş bulabilmektedir.
Bu nedenle işçiye masrafları işverence karşılanmak üzere
verilen eğitim karşılığında, işçinin belli bir süre çalışmasının
kararlaştırılması mümkündür. İşçinin de verilen eğitim karşılığında işverene
belli bir süre iş görmesi işverene olan sadakat borcu kapsamında
değerlendirilmelidir. Bununla birlikte verilen eğitimin karşılığında
yükümlenilen çalışma süresinin de eğitimin türü ve masrafları ile uyumlu olması
gerekir. Buna karşın, işçiye 6331 sayılı kanun hükümlerine göre iş sağlığı ve
güvenliği önlemleri kapsamında verilmesi gereken eğitimlere ait giderlerin
işçiden talebi mümkün görülmemelidir.
Dosya içeriğine ve taraflar arasındaki sözleşmenin eğitim
başlıklı maddesinde sağlıkla ilgili teknik bilgi faaliyeti nedeni ile
çalışanlara periyodik olarak eğitim verileceği, bu eğitimlerin maliyetlerinin
olduğu belirtilmiş, eğitim bedeli başlıklı madde de ise işverenin şirket
bünyesinde 7 yılını tamamlamadan ayrılan çalışandan ayrıldığı tarihten geriye
doğru hesaplanan üç yıl içinde verilmiş eğitim masraflarını talep edebileceği
düzenlemesine yer verilmiştir.
Davalı işçiye eğitim gideri yapılmasına karşın, öngörülen
asgari süre 7 yıldır. Bu azami bir süredir ve hakkaniyete uygun değildir. Bu
sürenin asgari süre olduğundan sözedilemez. Davacı işverenin ilaç sektöründeki
değişiklikler nedeni ile eğitimi sürekli verdiği ve bunun çalışmanın bir koşulu
ve işçiden çok işveren lehine olduğu açıktır. Sözleşmedeki sürenin uzunluğu ve
verilen eğitimin niteliği nedeni ile bu yöndeki hüküm geçerli değildir. Davacı
işveren eğitim gideri de talep edemez. Bu isteğin de reddi gerekirken kabulü
isabetsizdir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı
BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
16.01.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
