ACELE KAMULAŞTIRMA
1. 3634 sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanunun uygulamasında yurt savunması ihtiyacı söz konusu olduğunda,
2. Aceleliğine Bakanlar kurulunca karar verilen bir hal varsa,
3. Özel kanunlarda görülen olağanüstü durumlarda,
Acele kamulaştırma yapmak mümkündür. Yukarıda belirtilen şartlar gerçekleştiğinde ilgili idare, kamulaştırmanın diğer işlemleri daha sonra uygulanmak üzere öncelikle taşınmazın değerinin tespitini talep eder. Bu değer tespiti işlemi "delil tespiti" mahiyetinde kabul edildiğinden hasımlı açılması zorunlu değildir. Diğer işlemler açıkça sonraya bırakıldığından 10. maddeye göre meşruhatlı davetiye çıkarılması, ilanen davetiye tebliği mecburiyeti yoktur. Kamulaştırma işlemlerinin tamamı (değer tespiti dâhil) 10. maddeye göre açılacak davada yerine getirilir. Hasımlı taleplerde, zaman darlığı sebebiyle normal davetiye tebliği mümkün olamayacağından mümkün ise davalılara telefonla veya SMS mesajları ile keşif gün ve saatinin bildirilmesi uygun olur.
İdare, acele el konulacak taşınmazın değerinin belirlenmesini taşınmazın bulunduğu yerdeki asliye hukuk mahkemesinden ister. Asliye Hukuk mahkemesi, 27. maddeye dayalı talepleri en geç yedi gün içinde sonuçlandırmalıdır.
Mahkeme, bilirkişi kurulunu 15. madde gereğince oluşturacak, bilirkişi kurulu değer tespitini 10. Ve 11. maddelere göre yapacaktır.
Mahkeme, bilirkişi raporunun mahkemeye sunulması üzerine ortaya çıkan taşınmaz bedelini mal sahibi adına bankaya yatırmak üzere idareye süre verir. Taşınmazın sahipliğinde tereddüt varsa, taşınmazın mülkiyeti davalı ise bedelin ilerde kesinleşecek malikine ödenmesi için bankaya üçer aylık vadeli hesaba yatırılması uygun olur. Taşınmaz bedelinin yatırıldığına dair banka dekontunun dosyaya sunulması üzerine mahkeme, taşınmaza el konulmasına, bankaya yatan bedelin taşınmaz malikine ödenmesine karar verir. Tapunun iptaline ve idare adına tescile karar verilmesi yanlış olur. Madde ancak bu kadarına izin vermektedir.
Bu kararların istinafı ve temyizi kabil değildir.
Acele kamulaştırma kararına dayanılarak taşınmazın boşaltılması için tapuya tescil edilmiş olması şartı aranmaz.
Av. Selçuk ENER-Stj. Av. Ahmet Talha SOYDAN