Birden Çok Borcu Bulunan Borçlu Ödeme Gününde Bu Borçlardan Hangisini Ödediğini Borçluya Bildirmezse Muaccel Borç İçin Ödeme Yaptığı Kabul Edilir


Yazar: YARGITAY
19.09.2022 07:05:08
Birden Çok Borcu Bulunan Borçlu Ödeme Gününde Bu Borçlardan Hangisini Ödediğini Borçluya Bildirmezse Muaccel Borç İçin Ödeme Yaptığı Kabul Edilir

Yargıtay 9. HD., E. 2021/4164 K. 2021/9622 T. 27.5.2021 T.C. Yargıtay Başkanlığı - 9. Hukuk Dairesi Esas No.: 2021/4164 Karar No.: 2021/9622 Karar tarihi: 27.05.2021 Belgeyi Lexpera’da Görüntüle birden çok borcu bulunan borçlu • ikramiye alacağı • bilirkişi raporu • usuli kazanılmış hak • maddi hata • maddi hatanın düzeltilmesi istemi ikramiye alacakları kazanılmış hak maddi hatanın giderilmesi MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi ... Davacı, fark ücret ve fark ilave tediye ile ikramiye alacaklarının tahsilini talep etmiştir. Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır. Hüküm süresi içinde davacı ve davalılardan ... Büyükşehir Belediyesi Koski - ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir. Davacı ile davalılar arasındaki dava hakkında Doğanhisar Asliye Hukuk Mahkemesi (İş Mahkemesi Sıfatıyla) tarafından verilen 18.06.2020 tarihli ve 2019/67 esas, 2020/66 karar sayılı kararın davacı ve davalı ... Büyükşehir Belediyesi Koski - ... vekilleri tarafından temyizi üzerine Dairemizin 01.03.2021 tarihli ve 2021/1473 esas, 2021/5255 karar sayılı ilamı ile davalı temyizinin süre aşımı sebebiyle reddine, davacı temyizi yönünden ise hükmün onanmasına karar verilmiş; davacı vekili kararın maddi hataya dayandığı gerekçesiyle ortadan kaldırılması isteğinde bulunmuştur. Maddi hatanın giderilmesi isteğini içeren dilekçe ve ekleri incelendi. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 10.02.1988 tarihli ve 1987/2-520 esas, 1988/89 karar sayılı kararında belirtildiği üzere, Yargıtay'ca temyiz incelemesinin yapıldığı sırada dosyada bulunan bir belgenin gözden kaçırılması, maddi hata sebebi olarak açıklanmıştır. Ayrıca belirtmek gerekir ki, Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 04.02.1959 tarihli ve 1957/13 esas, 1959/5 karar sayılı kararı ile 09.05.1960 tarihli ve 1960/21 esas, 1960/9 karar sayılı kararlarında açıklandığı üzere Yargıtay’ca maddi hata sonucu verilen bir karara Mahkemece uyulmasına karar verilmesi halinde dahi usulü kazanılmış hak oluşmaz ve Yargıtay’ın hatalı bozma kararından dönülmesi mümkündür. Somut uyuşmazlık bakımından, davacıya yapılan ödemenin ikramiye ve 16 günlük ücret alacağı için olduğu belirtilmesine rağmen, ödenen miktarın tamamının dava konusu ücret alacağından mahsubu hatalı olmasına rağmen temyiz incelemesi sırasında bu hususun gözden kaçırıldığı ve maddi hataya dayalı olarak Sayfa 1/3 hükmün onanmasına karar verildiği anlaşılmakla, Dairemizin 01.03.2021 tarihi kararının maddi hataya dayanması sebebiyle ortadan kaldırılmasına karar verildi. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı İsteminin Özeti: Davacı vekili, davacının Deştiğin Belediye Başkanlığı bünyesinde çalıştığını, ücret ve diğer haklarının 2009 yılından itibaren eksik ödendiğini ileri sürerek, ödenmeyen ücret, ilave tediye ve ikramiye alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir. Davalı Cevabının Özeti: Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece, toplanan kanıtlara ve aldırılan bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Mahkemece verilen kararın davalı tarafça temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesi’nin 22.05.2019 tarihli ilamı ile, davacının çalıştığı Belediyenin yargılama aşamasında 6360 sayılı Kanun gereği kapatıldığı, her ne kadar ... davaya dahil edilmek suretiyle yargılama sürdürülmüş ise de, 6360 sayılı Kanun gereği ilgili Komisyon kararı ve ekleri getirtilerek kapatılan belediyede çalışan davacının hangi kurum ve kuruluşa devredildiğinin belirlenmesi ve davacıya davasını ilgili kuruma yöneltmesi için Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 124. maddesi uyarınca süre verildikten sonra yargılamaya devam edilmesi gerektiği noktasında bozulması üzerine Mahkemece, bozmaya uyularak taraf teşkili sağlandıktan sonra davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Temyiz: Kararı, davacı ve davalı ... Büyükşehir Belediyesi Koski - ... vekilleri temyiz etmiştir. Gerekçe: Davalı ... Büyükşehir Belediyesi Koski - ...'nün Katılma Yolu İle Temyizi Yönünden : Karar davalı vekilince katılma yolu ile temyiz edilmiş olup, davacının temyize başvuru dilekçesinin davalı ... Büyükşehir Belediyesi ... vekiline usulüne uygun olarak 29.12.2020 tarihinde tebliğ edildiği, davalı ... Büyükşehir Belediyesi ... vekilinin Mahkeme kararını kanuni süre geçtikten sonra 13.01.2020 tarihinde katılma yolu ile temyiz ettiği anlaşıldığından, davalı ... Büyükşehir Belediyesi ... vekilinin harcı da yatırılmayan temyiz talebinin süre aşımı nedeni ile REDDİNE, Davacı Temyizi Yönünden: 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 9. HD., E. 2021/4164 K. 2021/9622 T. 27.5.2021 Sayfa 2/3 2-Taraflar arasında davalı tarafça yapılan ödemenin hangi alacak kaleminden mahsup edilmesi gerektiği taraflar uyuşmazlık konusudur. 6098 sayılı Kanun'un 101. maddesinde “Birden çok borcu bulunan borçlu, ödeme gününde bu borçlardan hangisini ödemek istediğini alacaklıya bildirebilir. Borçlu bildirimde bulunmazsa, yapılan ödeme, kendisi tarafından derhâl itiraz edilmiş olmadıkça, alacaklının makbuzda gösterdiği borç için yapılmış sayılır.” hükmü öngörülmüş, 102. maddede ise “Kanunen geçerli bir açıklama yapılmadığı veya makbuzda bir açıklık bulunmadığı durumda ödeme, muaccel borç için yapılmış sayılır. Birden çok borç muaccel ise ödemenin, borçluya karşı ilk olarak takip edilen borç için yapılmış olduğu kabul edilir. Takip yapılmamış ise ödeme, vadesi ilk önce gelmiş olan borç için yapılmış olur. Birden çok borcun vadesi aynı zamanda gelmişse, mahsup orantılı olarak; borçlardan hiçbirinin vadesi gelmemişse ödeme, güvencesi en az olan borç için yapılmış sayılır.” kuralı düzenlenmiştir. Dosya kapsamından, davacıya dava devam ederken bir miktar ödeme yapıldığı anlaşılmakta olup, taraflar arasında yapılan ödemenin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Mahkemece, bu ödemenin resen dikkate alınmak suretiyle hükme esas alınan bilirkişi raporunda hesaplanan alacaklardan mahsubu yerinde ise de, mahsup şekli isabetli değildir. Davalı ... Büyükşehir Belediyesi ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün 22.07.2019 tarihli cevabi yazısında ve ekindeki formda davacıya yapılması gereken ödemenin açıkça “2012-2013-2014 ikramiye ve 16 günlük maaş” karşılığı olduğu belirtilmiştir. Bozma kararı sonrasında davaya dahil edilen davalı ... Büyükşehir Belediyesi ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünce, bu yazıya istinaden ödeme emri belgesi düzenlenmek suretiyle davacıya ödeme yapıldığı hususu ilgili belediyenin cevabi yazısından ve diğer ödeme belgelerinden anlaşılmaktadır. Şu halde davacıya ödenen miktarın, davacının 2012, 2013 ve 2014 ikramiye alacakları ile ücret alacağından mahsup edilmesi gerektiği açık olup; Mahkemece tüm ödemenin fark ücret alacağından mahsubu suretiyle sonuca gidilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 27.05.2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.