CEBRİ İCRA YOLUYLA SATIŞTA PAYLI MÜLKİYETE ÇEVRİLMESİ TALEBİYLE DAVA AÇILABİLMESİ İÇİN İCRA HUKUK MAHKEMESİNDEN YETKİ ALINMASI GEREKMEKTEDİR

T.C. YARGITAY 14. HUKUK DAİRESİ

E.2016/589, K. 2018/6015, T. 26.9.2018

DAVA : Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 27.01.2014 gününde verilen dilekçeyle elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 23.10.2014 tarihli hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı … vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

KARAR : Dava, alacaklı tarafından açılan elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi istemine ilişkindir.

Davacı vekili, davalılardan …’ın davacıya olan borcundan dolayı … 10. İcra Müdürlüğünün 2013/3642 Esas sayılı dosyaları ile takip başlatıldığını, borçlunun miras bırakanı …’tan kendisine intikal edecek olan 292 ada 27 parsel taşınmazın … kaydına alacak karşılığında haciz konulduğunu, taşınmazın elbirliği mükiyetine tabi olduğundan icra mahkemesinden iş bu davayı açmak üzere yetki verildiğini ileri sürerek, davaya konu taşınmazdaki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülerek ortaklığın giderilmesini istemiştir.

Davalı …, … vekili cevap dilekçesi ile, davalı …’a ait hissenin satılabilmesi için elbiriliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi gerektiğini, dava dilekçesinde hatalı olarak ortaklığın giderilmesi ibaresinin kullanıldığını, elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi gerektiğini, davacı yararına yargılama gideri ve vekalet ücreti hükmedilmemesi gerektiğini, davacının bu dosyada yapılan masrafları da borçlusundan tahsil etmesinin gerektiğini belirtmiştir.

Davalı … vekili cevap dilekçesinde, davacının hem elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesini hem de ortaklığın giderilmesini talep ettiğini, bu iki talebin birlikte görülemeyeceğini, elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi talebinin tefrik edilmesi ve ortaklığın giderilmesi davasında da bekletici mesele yapılması gerektiğini, elbirliği imülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi talebine bir diyeceklerinin bulunmadığını beyan etmiştir.

Davacı vekili, 27.05.2014 tarihli celsede, yetki belgesine istinaden öncelikle taksim olmadığı halde satılarak ortaklığın giderilmesini talep ettiğini beyan etmiştir. 28.04.2015 havale tarihli dilekçesinde ise, taleplerinin elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi olduğunu belirtmiştir.

Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.

Hükmü, davalı … vekili temyiz etmiştir.

TMK’nın 644. maddesi gereğince bir mirasçı, terekeye dahil malların tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi isteminde bulunduğu takdirde sulh hakimi, diğer mirasçılara çağrıda bulunarak belirleyeceği süre içinde varsa itirazlarını bildirmeye davet eder.

Elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya mirasçılardan biri belirlenen süre içinde paylaşma davası açmadığı takdirde, istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verilir.

Mirasçılara gönderilecek davetiyede “belirlenen süre içinde elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya paylaşma davası açılmadığı takdirde istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verileceğinin” bildirilmesi zorunludur.

Elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi davalarını mirasçılar açabilir. Mirasçılar dışında alacaklılar da İcra İflas Kanununun 121. maddesi uyarınca icra hakiminden “yetki belgesi” almak kaydıyla bu davayı açabilirler.

Miras payını veya kişisel hakkı Borçlar Kanununun 162. ila 181. (TBK’nın 183. ila 204.) maddeleri gereğince temlik alan kişiler … iptali ve tescil davası sırasında verilen yetki belgesine dayanarak elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesini isteyemez.

Somut olaya gelince; davacı vekili taleplerinin dava dilekçesinde elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilerek ortaklığın giderilmesi, 27.05.2014 tarihli celsede taşınmaz üzerindeki ortaklığın aynen olmadığı halde satış suretiyle giderilmesi olarak belirtmesine rağmen 28.05.2014 havale tarihli dilekçesinde taleplerinin elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi olduğunu belirtmiştir. Davacı vekili tarafından dava dilekçesine eklenilen … 13. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2013/1467 Esas, 2014/82 Karar sayılı kararı ile İİK’nın 121. maddesi gereğince 292 ada 27 parselde ortaklığın giderilmesi davası açmak üzere alacaklıya yetki verildiği anlaşılmaktadır. Bu sebeple, davacı vekiline elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi amacıyla icra hukuk mahkemesinden yetki belgesi alması için süre verilmeli, verilen süre içinde yetki belgesinin dosyaya sunulmaması halinde davanın reddine karar verilmeli, verilen süre içinde yetki belgesinin dosyaya sunulması halinde işin esası incelenerek sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır.

Mahkemece belirtilen husus üzerinde durulmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan sebeplerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istenmesi halinde yatırana iadesine, 26.09.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.