Hizmet Alım Sözleşmesindeki Şartlar, Bu Sözleşmenin Geçerli Olduğu Dönemle Sınırlıdır

Yargıtay 9. HD., E. 2021/9031 K. 2021/13640 T. 5.10.2021 T.C. Yargıtay Başkanlığı - 9. Hukuk Dairesi Esas No.: 2021/9031 Karar No.: 2021/13640 Karar tarihi: 05.10.2021 Belgeyi Lexpera’da Görüntüle BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : ... 24. Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : ALACAK İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 30. İş Mahkemesi Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı İsteminin Özeti: Davacı vekili, davacının uzun süredir davalı Bakanlığa bağlı hastane işyerinde (... Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi) güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, daha önce sahip olduğu şartlarda 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile davalı kurumun asli personeli olduğunu ve halen çalıştığını, davalı Bakanlığa bağlı hastane işyerinde maaş olarak asgari ücret, asgari ücrete ilave olarak brüt asgari ücretin %34’ü, yemek yardımı, yol yardımı, ilave tediye, toplu iş sözleşmesinden ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’den kaynaklanan %4 + %4 oranında ücret farkı, toplu iş sözleşmesinden kaynaklı sosyal yardımlar alan davacının 2019 yılında asgari ücretin artmasıyla maaşında düşüş meydana geldiğini, başta %34 kesinti olmak üzere diğer maaş kesintileri için yapılan başvurulara davalı kurum tarafından asgari ücretin beklentinin üzerinde artması ve bütçenin yeterli olmadığı yönünde cevap verildiğini, davacı ve diğer çalışanların bordroları incelediklerinde 01.04.2018 tarihinden başlayarak asgari ücretin arttığı 2019 yılında da kesintinsin arttığını gördüklerini ve bordrolara şerh düşmek istediklerini, ancak bordroların sistem üzerinden gelmesi nedeniyle bu konuda karşılık bulamadıklarını, iddia ederek ücret farkı alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir. Davalı Cevabının Özeti: Davalı vekili, davacının çalıştığı süre ve ücretini bildiğini, ücretinden kesinti yapılmış ise bunun miktarını ve buna bağlı olarak da ne kadar ücret alacağı olduğunu bildiğini ve ne kadar ücret alacağı olduğunu belirleyebilecek durumda olduğunu ve bu nedenle de işbu davanın kısmi ya da belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, davanın kısmi ya da belirsiz alacak davası olarak açılmasında davacının hukuki yararının bulunmaması nedeniyle işbu davanın usulden reddedilmesi gerektiğini, dava konusu edilen alacaklar yönünden zamanaşımı ve hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, dava dilekçesindeki iddiaları kabul etmediklerini, altişveren işçilerinin kamuda istihdamına ilişkin çalışmaların tamamlandığını ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 127. maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen geçici 23 ve 24. maddelerinde belirtilen kamu kurum ve kuruluşlarında Kamu ihale Kanunu ve diğer mevzuat hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri Sayfa 1/5 kapsamında yükleniciler tarafından çalıştırılanların sürekli işçi kadrolarına veya mahalli idare şirketlerinde işçi statüsüne geçirilmesine ilişkin hususların düzenlendiğini, bu hususlara ilişkin usul ve esaslar ile bu maddelerin uygulanmasında ortaya çıkacak tereddütleri giderecek idareler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirleneceğinin hükme bağlandığını, sözkonusu hükme dayanarak hazırlanan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alım Sözleşmeleri Kapsamında Çalıştırılmakta Olan İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya Mahalli İdare Şirketlerinde İşçi Statüsüne Geçirilmesine İlişkin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin geçici 23 ve 24. maddelerinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esasların 01.01.2018 tarihinde 30288 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandığını, belirtilen tebliğde kurumlar ve hizmet alımı sözleşmesi itibariyle; hak sahipliği açısından kapsam, sürekli işçi kadrosuna geçirilme süresi, tespit komisyonu, inceleme kriterleri, ilan, tespit komisyonu, sınava girmeye hak kazananların belirlenmesi, sınavlara ilişkin hususlar, işçi statüsüne geçirilme, ücret ve sosyal hakların belirlenmesi ve benzeri hususların düzenlendiğini, bu çerçevede ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca işlemlerin yürütüldüğünü, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 127. maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen geçici 23 ve 24. maddeleri ile sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarına ilişkin şartları Yüksek Hakem Kurulu’nca karara bağlanan ve en son sona erecek toplu iş sözleşmesi hükümleri esas alınmak suretiyle belirlendiğini ve bakanlıklarınca da 12.04.2018 tarihinde ilan edildiğini, ilan edilen hükümlerde; 01.01.2019 - 30.06.2019 tarihleri arası ücret zammının, işçilerin 01.01.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4 oranında zam yapılmak suretiyle belirleneceğinin düzenlendiğini, idarece gönderilen kayıtların incelenmesinden, davacının 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereğince sürekli işçi statüsüne geçen güvenlik personeli olduğu ve 01.01.2019 tarihinde almakta olduğu günlük çıplak ücretinin 85,28 TL yi geçtiğinin anlaşıldığını, buna göre toplu iş sözleşmesinin ücret zammı maddesinde 01.01.2019 tarihindeki ücretlere %4 oranında zam yapılacağı belirtildiğinden ve davacının günlük brüt çıplak ücretinin 85,28 TL yi aştığının tespit edilmesi nedeniyle müvekkil Kurumca bu miktarın üzerine bakanlıklarınca ilan edilen toplu iş sözleşmesi hükümleri gereğince 01.01.2019 tarihinden geçerli olmak üzere %4 oranında zam yapıldığını, idarece tesis edilen işlemlerin Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü’nün 25.01.2019 tarihli E.241706 sayılı yazısı kapsamında gerçekleştirildiğini ve usul ve mevzuata uygun olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kabulüne karar verilmiştir. İstinaf Başvurusu : İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti : Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Temyiz Başvurusu : Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. Gerekçe: 9. HD., E. 2021/9031 K. 2021/13640 T. 5.10.2021 Sayfa 2/5 20.11.2017 tarih ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (01.02.2018 tarih ve 7079 sayılı Kanun’un 118. maddesi aynen kabul edilen) 127. maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmün Kararname’ye eklenen geçici 23. maddesinde maddede belirtilen kamu idareleri ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar ile ve yine maddede belirtilen idarelerin merkez ve taşra teşkilatlarında, 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 04.12.2017 tarihi itibariyle çalışmakta olanların, maddede öngörülen şartları taşımaları, yazılı olarak başvurmaları ve yapılacak sınavda başarılı olmaları kaydıyla sürekli işçi kadrolarına geçirilecekleri düzenlenmiştir. Aynı düzenlemeye göre, “sürekli işçi kadrolarına geçirileceklerin kadroları, başka bir işleme gerek kalmaksızın geçiş işleminin yapıldığı tarih itibariyle sürekli işçi unvanı ile ihdas edilmiş sayılır. İhdas edilen kadrolar ilgili idarelerce adedi, bütçe ve teşkilatı ile birimi/yerleşim yeri belirtilmek suretiyle geçiş işlemlerinin yapıldığı tarihten itibaren iki ay içinde Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığına bildirilir. Sözleşmeleri askıya alınanlar ile askerde bulunanların kadroları hariç olmak üzere bu şekilde ihdas edilen sürekli işçi kadroları, herhangi bir sebeple boşalması halinde hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır” (375 sayılı KHK, geçici m. 23/4). 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23. maddesine göre, “sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki idrelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamaz. Sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden; geçişten önce toplu iş sözleşmesi bulunmadığından kadroya geçirildiği tarihte yürürlükte olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu iş sözleşmesi bulunmakla birlikte bu madde kapsamındaki idarelerde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitiminden önce toplu iş sözleşmesi sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki idarelerde geçisten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirlenir. Bu madde kapsamındaki idarelerde; 6356 Sayılı Kanunun geçici 7 inci maddesinde belirtilen mevcut işyerleri bakımından anılan Kanuna uygun olarak yetki başvurusunda bulunulabilir, ancak geçişi yapılan işçiler için yeni tescil edilen işyerlerinde, geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin sona erme tarihinden sonra yetki başvurusunda bulunulabilir”. 696 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen geçici 24. maddesinde ise, il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde çalışanların mahalli idareler ve birlikleri tarafından kurulacak şirketlerde işçi statüsünde çalıştırılmaları öngörülmüş; şirketlerde çalıştırılacakların ücret ile diğer mali ve sosyal hakları konusunda 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin geçici 23. maddesi hükümlerine paralel düzenlemelere yer verilmiştir. Hizmet alım sözleşmelerinde yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin ücretlerinin asgari ücretin katları ya da asgari ücretin belirli bir oran fazlası şeklinde belirlenmesi hizmet alım sözleşmesinin devam ettiği döneme ilişkin uygulamadır. 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kararname'ye eklenen 9. HD., E. 2021/9031 K. 2021/13640 T. 5.10.2021 Sayfa 3/5 geçici 23 ve 24. maddeleri uyarınca sürekli işçi kadrolarına geçirileceklerin istihdam edilmesine esas hizmet alım sözleşmeleri, geçiş işleminin yapıldığı tarih itibariyle feshedilmiş sayılır. Sürekli işçi kadrolarına geçirilmeyle ilgili söz konusu düzenlemenin hizmet alım sözleşmeleri kapsamında çalışanların daha önce ücret ile diğer mali ve sosyal haklarını asgari ücretle irtibatlandıran uygulamalara son verdiği açıktır. Yükleniciler tarafından istihdam edilip de sınavla sürekli işçi kadrolarına geçen işçilerin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının yeni süreçte Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu iş sözleşmesinin uygulanması ile oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamayacağına ilişkin yukarıda belirtilen açık ve emredici yasal düzenleme karşısında, İş Kanunu’nun 22. ve 62. maddesi hükümlerinin ihlalinden söz edilemez. Belirtmek gerekir ki, sürekli kadroya geçirildikten sonra kamu kurum ve kuruluşlarınca bireysel iş sözleşmesinin yapılmamış olması da varılan bu sonuca etkili değildir. 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin geçici 23. maddesi uyarınca idarelerce sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacak Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek Toplu İş Sözleşmesine göre ücret zamları; "01.01.2018- 30.06.2018 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2018 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. Ancak bu dönemde verilmiş bir ücret zammı varsa %4(yüzde dört)’ten mahsup edilir. 01.07.2018-31.12.2018 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2018 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2018 tarihinden itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. 01.01.2019-30.06.2019 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren % 4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. 01.07.2019-31.12.2019 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2019 tarihinden itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. 01.01.2020-30.06.2020 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2020 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır." 01.07.2020-31.10.2020 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2020 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2020 tarihinden itibaren %4 (yüzde dört) oranında zam yapılmıştır." şeklinde belirlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta, davacının davalıya ait hastanede güvenlik görevlisi olarak en son asgari ücretin % 20 fazlasıyla çalışırken 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca kadroya alındığı, davacıyla yeni bireysel iş sözleşmesi yapılmadığı, hizmet alım sözleşmeleri ve şartnamede öngörülen asgari ücretin belli bir oranda fazlası dikkate alınarak belirlenen tutar davacının kadroya geçiş ücreti olarak belirlendikten sonra Yüksek Hakem Kurulu tarafından bağıtlanan Toplu İş Sözleşmesi uyarınca davacının bu ücretine 01.01.2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere % 4, 01.07.2018 tarihinden itibaren % 4 zam yapıldığı, 01.01.2019 tarihine gelindiğinde davacının 31.12.2018 tarihindeki ücretinin belirlenen asgari ücretin altında kalması nedeniyle Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü'nün görüşü doğrultusunda davacının ücretinin asgari ücret seviyesine yükseltilerek % 4 zammın uygulandığı anlaşılmıştır. Dava dilekçesinde iddia edildiği gibi 01.01.2019 tarihinde, davacının ücretimden kesintiye gidilmiş değildir. Bu nedenle, hükme esas alınan bilirkişi raporunda 01.01.2019 tarihi itibariyle artan asgari ücretin % 20 oranı üzerinden ücret tespiti ile bu ücrete % 4 artış uygulanması isabetli değildir. 9. HD., E. 2021/9031 K. 2021/13640 T. 5.10.2021 Sayfa 4/5 Yapılan açıklamalara göre, davacının dava konusu ücret fark talebinin reddi gerekirken, yazılı şekilde kabule dair hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 05/10/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.