İŞ YERİ SENDİKA TEMSİLCİSİNİN İŞ YERİNİN DEĞİŞTİRİLEBİLMESİ YAZILI RIZAYA BAĞLIDIR

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi  2023/14657 E. 2024/697 K. 18.01.2024 T.

Taraflar arasındaki işyeri sendika temsilciliğinin güvencesi kapsamında işyeri değişikliği işleminin geçersizliğinin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 14.01.2009 tarihinden itibaren aralıksız ve kesintisiz şekilde kadrolu işçi olarak öğretmen kadrosunda çalışmasına devam ettiğini, müvekkilinin ... Sağlık ... Sendikasının üyesi olduğu ve davacının üyesi bulunduğu Sendika ile davalı Bakanlık arasında 01.11.2019-31.10.2021 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi imzalandığını, müvekkilinin davalı Bakanlığa bağlı ... 3. Kadın Konukevi bünyesinde çalışmaktayken, dava konusu 28.02.2022 tarihli ve 21 ... yazı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı ... 7. Kadın Konukevi bünyesinde çalışmak üzere naklen tayininin yapıldığını, müvekkilinin çalıştığı kurumda işyeri sendika temsilcisi olduğunu, toplu ... sözleşmesi ve Kanun hükümleri gereğince işyeri sendika temsilcisinin yazılı rızası olmadan işyeri değişikliği yapılmasının mümkün olmadığını belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle Aile ve Sosyal Hizmet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 28.02.2022 tarihli ve 21 ... yazısı ile yapılan naklen tayin atama işleminin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının işyeri değişikliğinin önce geçici, sonrasında naklen tayin sebebinin 31.08.2021 tarihli kendi el yazısı ile yazıp imzaladığı talep dilekçesi ve mülga Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Denetçiliğinin 05.03.2020 tarihli inceleme raporu olduğunu, tayin işleminin usul ve esasa uygun bir şekilde yapıldığını, davacının iyiniyet kurallarına aykırı şekilde, denetçi raporu sonrasında işyeri disiplin kurulu kararı ve yazılı dilekçesine istinaden yapılan/yapılacak idari işlemin hukuki sonuçlarından kurtulmak maksadıyla işyeri sendika temsilcisi olarak atamasının yapıldığını, dava dışı Sendika tarafından davacının sendika işyeri temsilcisi olarak atanması işleminin tamamen dürüstlük ve iyiniyet kurallarına aykırı şekilde hakkın kötüye kullanımı amacıyla yapıldığını belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; naklen tayin işleminin yapıldığı tarihten önce davacının işyeri sendika temsilcisi olarak atamasının yapıldığı, 6356 ... Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu’nun (6356 ... Kanun) 24 üncü maddesine aykırı olarak davacının yazılı rızası olmadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile Aile ve Sosyal Hizmet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 28.02.2022 tarihli ve 21 ... yazı ile davacı hakkında yapılan naklen tayin atama işleminin iptaline, davacının eski işyeri olan ... 3. Kadın Konukevindeki işine iadesine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili cevap dilekçesinde belirttiği sebeplerle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; somut olayda davacının çalıştığı 3. Kadın Konukevinde yapılan bir disiplin soruşturması sonrasında Kurumdaki personel arasındaki kutuplaşma sebebiyle personelin ayrı ayrı birimlerde görevlendirilmesinin önerildiği, Disiplin Kurulunun 21.04.2021 tarihli kararı ile davacının başka bir birime atanmasına karar verildiği, bunun üzerine davacının önce geçici görevlendirmelerinin yapıldığı, birkaç geçici görevlendirme sonucunda davacının 31.08.2021 tarihli dilekçesiyle “…kadının Statüsü Genel Müdürlüğüne bağlı ... Anadolu yakasındaki evime yakın kuruluşlardan ... 9.KKE ... 7. KKE, ... 8. KKE ve ... 5. KKE yada Anadolu Çocuk Destek birimine kadromun verilmesini, geçici görevli olarak halen çalıştığı birimde görevlendirmesini...” talep ettiği, daha sonra 28.02.2022 tarihli ve 21 ... onay ile davacının ... 7. Kadın Konukevine naklen atamasının yapıldığı, bu arada davacının 18.01.2022 tarihli karar gereğince davacının işyeri sendika temsilcisi olarak atandığı, davacının naklinin gerçekleştiği zaman sendika temsilcisi olmaması sebebiyle yürürlükteki 01.11.2019-31.10.2021 dönemini kapsayan toplu ... sözleşmesinin 41/son bendine göre “işçinin mevcut işyerinde kalmasının hizmet sunumu ve kalitesi ile ... barışını olumsuz etkileyeceğinin tespiti halinde işyeri disiplin kurulu kararı ile görevi uhdesinde kalmak üzere işyerinin farklı bir biriminde mümkün değilse il içinde başka bir işyerine nakline karar verilebilir” düzenlemesi dikkate alınarak, atamaların yapıldığı dönemde davacının sendika temsilcisi olmadığı, 31.08.2021 tarihli dilekçesi ile de ... 7. Kadın Konukevine kadrosunun alınmasını talep ettiği, 28.02.2022 tarihli ve 21 ... Personel Hareket Onayı ile davacının ... 7. Kadın Konukevine naklen atamasının yapıldığı, bu iki durumun birlikte değerlendirilmesi sonucunda davacının nakil işleminde hata olmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; dava dilekçesinde belirttiği sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.


C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, işyeri sendika temsilciliğinin güvencesi kapsamında işyeri değişikliği işleminin geçersizliğinin tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6356 ... Kanun’un "İşyeri sendika temsilciliğinin güvencesi" kenar başlıklı 24 üncü maddesi şöyledir:
"(1) İşveren, işyeri sendika temsilcilerinin ... sözleşmelerini haklı bir neden olmadıkça ve nedenini yazılı olarak açık ve kesin şekilde belirtmedikçe feshedemez. Fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde, temsilci veya üyesi bulunduğu sendika dava açabilir.
(2) Dava basit yargılama usulüne göre sonuçlandırılır. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/31 md.) Mahkemece verilen karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi kesin olarak karar verir.
(3) Temsilcinin işe iadesine karar verilirse fesih geçersiz sayılarak temsilcilik süresini aşmamak kaydıyla fesih tarihi ile kararın kesinleşme tarihi arasındaki ücret ve diğer hakları ödenir. Kararın kesinleşmesinden itibaren altı ... günü içinde temsilcinin işe başvurması şartıyla, altı ... günü içinde işe başlatılmaması hâlinde, ... ilişkisinin devam ettiği kabul edilerek ücreti ve diğer hakları temsilcilik süresince ödenmeye devam edilir. Bu hüküm yeniden temsilciliğe atanma hâlinde de uygulanır.

(4) İşveren, yazılı rızası olmadıkça işyeri sendika temsilcisinin işyerini değiştiremez veya işinde esaslı tarzda değişiklik yapamaz. Aksi hâlde değişiklik geçersiz sayılır.
(5) Bu madde hükümleri işyerinde çalışmaya devam eden yöneticiler hakkında da uygulanır."

3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. İşyeri sendika temsilcisinin güvencesi, temsilcilik sıfatından kaynaklanmakta ve temsilcilik görevi ile sınırlı tutulmaktadır. Düzenlemenin amacı işyeri sendika temsilcilerine görevlerini yerine getirebilmeleri için güvence sağlamaktır. İşyeri sendika temsilciliğinin güvencesi kapsamında, işverence işyeri değişikliği işleminin gerçekleştirilebilmesi için temsilcinin yazılı rızası gerekmektedir. Aksi hâlde kanundaki ifadesiyle "değişiklik geçersiz sayılır."

3. Dosya içeriğinden, davacının işyerinde yetkili Sendikanın 18.01.2022 tarihli kararı ile işyeri sendika temsilcisi olarak atandığı, bu tarihten sonra da işveren ... Personel Genel Müdürlüğünün 28.02.2022 tarihli ve 22 ... kararı ile ... 3. Kadın Konukevi işyerinden ... 7. Kadın Konukevi işyerine naklen tayin işleminin yapıldığı görülmektedir.

4. Somut uyuşmazlıkta, dava konusu işlemden önce işverence, davacının kesin şekilde işyeri değişikliğine dair bir karar alınmadığı gibi, işyeri sendika temsilciliği atamasından sonra davacının yazılı rızasının bulunmadığı da sabittir. 6356 ... Kanun'un 24 üncü maddesinde yer alan emredici hüküm gereği işyeri sendika temsilcisinin işyerinin değiştirilebilmesi için yazılı rızası şarttır. Açıklanan bu maddi ve hukuki olgulara göre davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

18.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.