Korsan Taksi
KORSAN TAKSİ
Bu yazıda korsan taksi ve yaptırımları ve bu yaptırımlara karşı itiraz yolları anlatılacaktır. Bu anlatıma da öncelikle, daha iyi anlaşılması bakımından, tanım ile başlanacaktır.
Herhangi bir turizm veya taşımacılık şirketi adına kayıtlı olmayan , taksi plakası kaydı bulunmayan yani resmi taşıma belgesine sahip olmadan ücret karşılığında yolcu taşımacılığı yapılması işlemine korsan taksicilik adı verilmektedir. Korsan taksilerin normal taksi yerine tercih edlmesinin birçok sebebi vardır. Örneğin korsan taksiciler normal taksiye oranla çok daha uygun fiyata yolcu taşımaktadır. Yağmurlu havalarda özellikle büyükşehirlerde taksi bulmak çok büyük bir sorun olabiliyorken korsan taksinin tercih edilmesi şaşırtıcı olmayacaktır. Korsan taksicilerin çalışma koşullarının diğer taksicilerin çalışma koşullarına göre daha rahat olması korsan taksiciliğe geçişi artırmaktadır. Öte yandan araç plakasına aylık ciddi miktarda paralar ödeniyorken korsan taksiciler herhangi bir plaka ücreti ödemeden yolcu taşıyabilmektedir. Bu durum da yine korsan taksiciliği cazip hale getirmektedir. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda izin ve ruhsat almadan yolcu taşımanın cezası düzenlenmiştir. Söz konusu kanun hükümlerine göre yolcu taşıma yetkisi olmadan taksicilik yapan kişiler belli bir para cezasına mahkum edilecek ve suça konu fiilin işlenmesinde kullanılan araç trafikten men edilecektir. Yapılan kontroller sırasında korsan taksi içinde herhangi bir müşteri olmadan yalnızca sürücü yakalanırsa sürücüye, araç sürücüye ait değilse araç sahibine ve araç sahibinin aracına, araç içinde yolcu varsa yolcuya da cezai işlem uygulanacaktır. 2022 yılı korsan taksi trafik para cezası miktarı 9.125 TL’dir.
ARACIN BAĞLANMASI (EK 2/3 MADDESİ GEREĞİ )
10/7/2004 tarihli ve 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 3/7/2005 tarihli ve 5393 Sayılı Belediye Kanunu kapsamında ilgili belediyeden ;
a- ) Çalışma izni/ruhsatı almadan,
b- ) Alınan izin/ruhsatta belirtilen faaliyet konusu dışında,
c- ) Alınan izin/ruhsatta belirtilen çalışma bölgesi/güzergâh dışında
belediye sınırları dâhilinde yolcu taşımak yasaktır. Bu fıkranın ( a ) bendine uymayanlara 5.010 Türk lirası, ( b ) bendine uymayanlara 2.018 Türk lirası, ( c ) bendine uymayanlara 1.002 Türk lirası idari para cezası verilir. Fiilin işlendiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde tekerrürü hâlinde, bu fıkrada yer alan idari para cezaları iki kat olarak uygulanır.
İşleteni veya sahibi, sürücüsünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızın aracın bu maddenin üçüncü fıkrasına aykırı olarak kullanılmaması hususunda gerekli tedbirleri almak ve denetimini yapmakla yükümlüdür. Araç, bu maddenin üçüncü fıkrasının;
( a ) bendinin ihlali hâlinde altmış gün,
( b ) bendinin ihlali hâlinde otuz gün,
( c ) bendinin ihlali hâlinde ise on beş gün süreyle trafikten men edilir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması” başlıklı Ek 2. maddesinde; araçlarını motorlu araç tescil ve trafik belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahipleri para cezası ile cezalandırılacağı, ayrıca, aracın onbeş gün süre ile trafikten men edileceği, ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, araç sahibine, bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına birinci fıkrada gösterilen idari para cezasının üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanacağı, ayrıca, aracın her defasında altmış gün süre ile trafikten men edileceği hükmüne yer verilmiştir
BAĞLANAN ARACIN GERİ ALINMASI
Yukarıda açıklandığı üzere korsan taksi olarak yakalanan araçlar bağlanmakta ve trafikten men cezasına tabi olmaktadır. Aracın geri alınması için yürütmeyi durdurma talepli iptal davası açılması gerekmektedir. Yürütmeyi durdurma talepli iptal davası 60 günlük süre içerisinde idare mahkemesinde açılır. Bu davanın amacı korsan taksi cezasına ilişkin itirazlardır. Korsan taksi cezasına ilişkin itiraz edildiğinde yürütmenin durdurulması kararı verilmekte ve tahmini olarak bir hafta içinde araç geri alınabilmektedir. Ancak davalı taraf bu karara itiraz eder ve yeterli deliller sunarsa aracın yeniden bağlanma olasılığı devam etmektedir.
TRAFİKTEN MEN CEZASINA İTİRAZ
Yolcu taşımacılığı yapabilmek için yetki belgesi gerekmektedir. Bu belge Ulaştırma Bakanlığı’ndan alınır. Taksi plakasına sahip olmayan gerçek kişilerin yolcu taşımacılığı yapması halinde Karayolları Trafik Kanunu’nun EK 2/3 maddesince idari işlem yapılır ve para cezası verilir. Araç 60 gün boyunca trafikten men edilmektedir.
Aracın EK-2/3 maddesi uyarınca bağlanması halinde, araç sahibi İdare Mahkemesi’nde dava açmalıdır. Dava açma süresi aracın trafikten men edildiği tarihten itibaren 60 gün olarak kabul edilmiştir. Yetkili mahkeme idari işlemin uygulandığı yer idare mahkemesidir.
TRAFİKTEN MEN İŞLEMİNİN İPTALİ İÇİN DAVA AÇMAK
Trafikten men işleminin iptali için açılan davalar bazı yönlerde birbirinden ayrılmaktadır. Oluşturulan dava dilekçesi için gerekli olan belgeler, aracın doğrudan taksi olup olmamasına, turizm taşımacılığı şirketi tarafından taşımacılık yapmasına ya da seyahat acenteliği faaliyeti kapsamındaki bir araç olmasına bağlı olarak değişmektedir. Dava dilekçesi hazırlanmadan önce bu ayrımın yapılması gereklidir.
Bu dava açılırken trafikten men işleminin yürütmesinin durdurulmasının talep edilmesi de gerekmektedir. Aksi halde 60 gün boyunca araç trafiğe çıkamamaktadır. Yürütmenin durdurulması talepli dava dilekçesi ile başvuru yaptıktan sonra mahkeme yürütmenin durdurulması kabul /red açısından bir karar vermektedir. 15 günlük yasal süre içinde bu karar verilmektedir.
Korsan taksi kapsamında olan araçların kullanımından doğan cezai sorumluluklar ve bunlara karşı başvurulan yollar ile ilgili kısaca bilgi verilmiş olup herhangi bir yasal yaptırım halinde bir uzman eşliğinde itiraz edilmesi tavsiyelermiz arasındandır.