ZORUNLU ARABULUCULUKTA MÜZAKERE EDİLMEYEN ALACAKLAR İÇİN DAVA AÇILAMAZ
Yargıtay 9.Hukuk Dairesi 2023/8399 E. 2023/11630 K. 11.09.2023
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı ve katılma yolu ile davalı vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddi, davalı vekilinin istinaf başvurusunun ise kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; sendikal alacaklar(ücret fark alacağı, ikramiye fark alacağı, prim alacağı, gece vardiya tazminatı, kıdem tazminatı fark alacağı, bakım tazminatı ve sosyal alacaklar ) ile ihbar tazminatı ve ... arama izin alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; taraflar arasındaki sözleşmenin belirli süreli olduğunu bu nedenle ihbar tazminatı talep edilmesinin mümkün olmadığı, davacının diğer alacak taleplerinin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taraflar arasındaki arabuluculuk görüşmesinde ihbar tazminatının ve ... arama izni ücreti alacağının görüşme konusu yapıldığı, davaya konu sendikal hak ve alacaklar olarak belirtilen ücret fark alacağı, ikramiye fark alacağı, prim alacağı, gece vardiya tazminatı, kıdem tazminatı fark alacağı, bakım tazminatı ve sosyal alacaklar taleplerine yönelik arabulucuya başvurulmadığı, 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 sayılı Kanun) üçüncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca arabulucuya gidilmesinin dava şartı olduğu gerekçesiyle ücret fark alacağı, ikramiye fark alacağı, prim alacağı, gece vardiya tazminatı, kıdem tazminatı fark alacağı, bakım tazminatı ve sosyal alacaklar yönünden açılan davanın usulden reddine, diğer alacak talepleri olan ihbar tazminatı ve ... arama izin ücreti alacağı talebi yönünden açılan davanın ayrılarak ayrı esas üzerinden yürütülmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı ve katılma yolu ile davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; ... arama izin ücreti ve toplu ... sözleşmesinden kaynaklı sendikal hak ve alacakların talep edildiğini, toplu ... sözleşmesinden kaynaklı hak ve alacaklar yönünden bilirkişi incelemesi yapılmadığı sürece hangi alacak kalemlerinin davaya dâhil edilmesi gerektiğinin bilinmesinin imkânsız olduğunu, hak arama özgürlüğünün bu şekilde önüne geçilemeyeceğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili, usulden ret kararı verilmiş ise de müvekkili lehine vekâlet ücretine hükmedilmediğini, reddedilen tutar olan 14.900,00 TL üzerinden vekâlet ücretine hükmedilmesinin gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tarafından düzenlenen 29.11.2021 tarihli arabuluculuk başvuru formunda uyuşmazlık türünün işçi işveren arasında sendikal hak ve alacaklarından kaynaklanan alacak ile ihbar tazminatı ve ... arama izin ücreti alacağı olduğunun belirtildiği, davanın 23.12.2021 tarihinde açıldığı, Mahkemece ilk oturumda dava dilekçesinde talep edilen alacak kalemlerinin açıklanmasının istendiği, davacı tarafından sunulan 18.04.2022 tarihli dilekçede "4.900-TL ücret fark alacağı, 4.000-TL ikramiye fark alacağı, 3.000-TL prim alacağı, 1.000-TL gece (vardiya) tazminatı, 1.000-TL kıdem tazminatı fark alacağı, 500-TL bakım tazminatı, 500-TL sosyal alacak olmak üzere şimdilik 14.900 TL Toplu Sözleşmeden kaynaklanan sendikal hak ve alacakların tahsili" talep edildiği, İlk Derece Mahkemesince sendikal alacaklar kapsamında fark ücret, fark ikramiye, prim, gece vardiya tazminatı, fark kıdem tazminatı, bakım tazminatı ve sosyal haklar yönünden arabulucuya başvurulmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verildiği, bu talepler yönünden davacı tarafından dava şartı arabulucuya başvuru koşulu yerine getirilmediğinden İlk Derece Mahkemesi tarafından usulden ret kararı verilmesinde bir hatanın bulunmadığı ancak davalı yararına ret vekâlet ücretinin hüküm altına alınması gerekirken takdirine yer olmadığına karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçeleriyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddi, davalı vekilinin istinaf başvurusunun ise kabulü ile yeniden hüküm kurmak suretiyle ücret fark alacağı, ikramiye fark alacağı, prim alacağı, gece vardiya tazminatı, kıdem tazminatı fark alacağı, bakım tazminatı ve sosyal alacaklar yönünden açılan davanın usulden reddine, diğer alacak talepleri olan ihbar tazminatı ve ... arama izin ücreti alacağı talebi yönünden açılan davanın ayrılarak ayrı esas üzerinden yürütülmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazları tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, usulden redde yönelik kararın hatalı olup olmadığı hususuna ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 7036 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin birinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.